Xây dựng Trường học thân thiện bắt đầu từ kĩ năng sống

Xây dựng trường học thân thiện bắt đầu từ kĩ năng sống

Năm học 2008 – 2009, trường THCS Lê Chân, TP Hải Phòng được lựa chọn là trường điểm xây dựng THTT-HSTC. Sau nhiều trăn trở, Ban Giám hiệu nhà trường đã chọn phương hướng xây dựng THTT bắt đầu từ KNS. Cô Trần Thị Minh Thuý, phó Hiệu trưởng nhà trường tâm sự “Qua rèn luyện KNS chúng ta tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi lành mạnh, qua đó GD HS xây dựng trường lớp xanh, sạch, đẹp, an toàn, đưa HS tham gia tìm hiểu, chăm sóc các di tích lịch sử văn hoá ở địa phương, qua đó giúp HS tự tin hơn trong cuộc sống cũng như trong học tập, hướng tới môi trường GD toàn diện cho các em”. Sau rất nhiều cố gắng, trăn trở tìm cách làm thì kết quả đạt được ở trường THCS Lê Chân là một điều đáng trân trọng.

Vai trò của các câu lạc bộ

Hoạt động câu lạc bộ (CLB) được xem là hình thức phù hợp nhất để tạo sân chơi bổ ích cho HS bởi HS luôn có nhu cầu muốn được khẳng định, muốn được thể hiện, luôn mong muốn khám phá các năng lực của bản thân và muốn phát huy những năng lực đó. Các nhu cầu này được hình thành không chỉ trong các hoạt động chính khoá mà chủ yếu lại qua các hoạt động sinh hoạt ngoại khoá. Nắm bắt được điều đó nên nhà trường đã chú trọng việc tổ chức các hình thức CLB cho học sinh.

Nhà trường phối hợp với các tổ chức đoàn đội thành lập nhiều CLB và duy trì hoạt động của các CLB ấy phù hợp với thời gian hoạt động trong năm học. Các CLB bạn gái, CLB tuổi vị thành niên, CLB chiến sĩ an ninh nhỏ tuổi, CLB chữ thập đỏ được tiến hành trong cả năm học nhưng hoạt động nhiều nhất trong dịp hè.

Mỗi khối lớp thành lập 1 CLB bạn gái. Nhà trường tổ chức mới chuyên gia về dạy nấu ăn, dạy cắm tỉa hoa, tư vấn về các vấn đề bạn gái… qua đó để các em gái tự chia sẻ với nhau những vấn đề trong cuộc sống mà đôi khi các em rất khó nói với cha mẹ hay thầy cô.

CLB vị thành niên để các em có thể trao đổi với chuyên gia, với nhau về những vấn đề của tuổi vị thành niên như: giới tính, tình bạn, tình yêu, quan hệ gia đình… nhằm mục đích trang bị cho các em những hiểu biết về giới tính, về các mối quan hệ trong xã hội.

CLB chiến sỹ an ninh nhỏ tuổi: các em được nghe, sinh hoạt về các vấn đề an toàn giao thông, phòng chống các tai tệ nạn xã hội. Các em được tham gia các hoạt động như một chiến sĩ an ninh do công an địa phương chỉ dẫn. Sinh hoạt ở CLB này các em được trang bị những kiến thức về an ninh, an toàn giao thông, an toàn các hội. Hơn nữa các em được thực hành trực tiếp, được chính các chú, các bác làm công tác an ninh ở địa phương chỉ dẫn nên rất hào hứng tham gia.

CLB chữ thập đỏ: Các thành viên được học về bảo vệ sức khoẻ, y tế học đường, về sơ cứu, cấp cứu những bệnh đơn giản, băng bó vết thương… do các cán bộ y tế địa phương, các chuyên gia y tế chỉ dẫn. Qua đó, các em biết thực hiện các kĩ năng tự bảo vệ sức khoẻ cho bản thân, bè bạn và goa đình. HS được trực tiếp thực hành nên sẽ tự xử lí những tình huống khi cần thiết, các em chính là những hạt nhân y tế cho nhà trường. Đây là những kĩ năng rất cần thiết cho các em trong cuộc sống. Thực tế trong trường THCS Lê Chân đã chứng minh kiến thức các thầy cô trang bị cho các em là hoàn toàn hữu ích. Trong năm 2009, có hai em HS lớp 7 nô đùa đẩy nhau ngã, va vào cửa kính và bị rách động mạnh cổ tay, máu chảy rất nhiều. Những trường hợp như vậy rất nguy hiểm đến tính mạng các em nếu mất nhiều máu. Các em đã được trang bị các kĩ năng phòng chống các tai nạn thương tích nên các em đã rất nhanh trí, em bị thương được đưa vào lớp và lấy rato buộc lại cho máu không bị chảy nhiều và đưa lên phòng y tế để đưa các em ra bệnh viện cấp cứu. Đầu tháng 11/2009, một em HS lớp 6 và 1 em HS lớp 8 chạy nô với nhau và răng em nọ va vào trán em kia rách gần 2cm. Do được hướng dẫn là không được lấy cồn lau vào vết thương hở nên em HS lớp 8 đã lấy oxy già lau cho bạn và băng bó tạm lại tránh nhiễm trùng rồi đưa bạn xuống phòng y tế. Với tình huống xảy ra như vậy thì những kiến thức tưởng như rất đơn giản lại rất hữu ích đối với các em.

Tổ tham vấn và CLB tư vấn kĩ năng sống

Đối với các em đang tuổi trưởng thành, cuộc sống mở ra trước mắt các em vô vàn những điều kì thú nhưng cũng có những tình huống tế nhị, khó xử cần những giải đáp từ những người xung quanh mà nhất là cùng trang lứa với mình. Nắm bắt được điều đó, Ban giám hiệu nhà trường quyết định thành lập các tổ tham vấn kĩ năng sống ở từng lớp để chính các em giúp đỡ các em. Mỗi lớp thành lập một tổ tham vấn gồm 5 thành viên, gồm những bạn có trách nhiệm, có tư duy tốt, có khả năng diễn thuyết nhanh nhẹn, tháo vát, hiểu biết… Nhằm mục đích nắm bắt những vấn đề xảy ra trong lớp, kịp thời tư vấn cho các bạn lớp mình những kĩ năng cần thiết, tham gia vào câu lạc bộ tư vấn kĩ năng sống của trường. Qua đó rèn luyện cho học sinh kĩ năng sống hoà bình, thân thiện, nhân ái, có trách nhiệm với tập thể. Cô Thuý cho biết, sau một thời gian triển khai hoạt động này, nhiều bậc phụ huynh trao đổi với cô là con em mình về nhà hỏi rất nhiều về các vấn đề cũng như tình huống trong cuộc sống. Khi được hỏi vì sao các em lại hỏi nhiều như vậy thì được các em trả lời: “Con ở trong CLB tư vấn thì con phải biết mới trả lời cho các bạn được chứ”.

Trên cơ sở các tổ tham vấn KNS thành lập CLB tư vấn KNS trong toàn trường: bao gồm các thành viên của tổ tư vấn các lớp dưới sự chỉ đạo của Ban Chấp hành chi đoàn giáo viên với mục đích hàng tháng sinh hoạt CLB 2 lần để rút kinh nghiệm chia sẻ, tháo gỡ những vướng mắc của tổ tư vấn từng lớp, học thêm kinh nghiệm tư vấn của các tổ. Xin ý kiến tư vấn, chỉ đạo của các thầy cô giáo… Qua đó rèn luyện cho học sinh kĩ năng tự nhận thức, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng ra quyết định, suy sét và giải quyết vấn đề…

Từ cuộc thi “Tuổi teen với kĩ năng sống” đến “Tuổi vị thành niên thời @”

Xác định GD KNS là trọng tâm, là bàn đẩy để thực hiện các nội dung khác trong phong trào thi đua xây dựng THTT-HSTC, trường THCS Lê Chân đã tổ chức những cuộc thi để đánh giá những hoạt động này.

Cuối năm 2008, nhà trường tổ chức cuộc thi “Tuổi teen với kĩ năng sống”. Đây một sân chơi hấp dẫn, thú vị và bổ ích nhằm thu hút, tuyên truyền cho HS nhận thức được tầm quan trọng của việc rèn KNS cho bản thân của mỗi HS. Cuộc thi được tổ chức tại sân trường với 100% HS tham dự với đại diện là 3 đội chơi, mỗi đội gồm 5 HS của cả 4 khối lớp. Ba đội chơi sẽ trải qua 4 phần thi và có phần trò chơi cho khán giả rất hấp dẫn. Qua các phần thi Chào hỏi, Hiểu biết, Kĩ năng hoạt động nhóm, Xử lí tình huống trong cuộc sống các em được trang bị rất nhiều kiến thức, tổ chức hoạt động nhóm và xử lí những tình huống trong đời sống hàng ngày.

Sau cuộc thi Tuổi teen với kĩ năng sống, trường tổ chức các cuộc thi “Thử kiểm tra kĩ năng sống” dưới dạng bài dự thi cá nhân; cuộc thi “Cùng thi kĩ năng sống” và “Bạn gặp tình huống này chưa?” dưới dạng bài thi tập thể.

Cuối năm 2009, trường THCS Lê Chân tổ chức cuộc thi “Tuổi vị thành niên thời @”. Với những thể lệ như cuộc thi trước, nhưng lần này các em đã có sự trưởng thành hơn, chín chắn hơn và tự tin hơn trong việc trả lời các câu hỏi, xử lí những tình huống được đưa ra. Đặc biệt trong phần thi xử lí tình huống, có những câu trả lời rất sâu sắc gây bất ngờ cho cả ban giám khảo là các thấy cô giáo. Cô Thuý chia sẻ: điều đó chứng tỏ KNS của các em được trang bị tốt hơn, các em có nhiều kinh nghiệm hơn trong việc xử lí cuộc sống của mình. Từ cuộc thi này, mỗi em thấy mình còn thiếu, còn yếu KNS nào thì có ý thức hơn trong việc rèn luyện KNS của bản thân.

Được thực hiện những KNS cơ bản, được trao đổi, tâm sự về tâm của của tuổi vị thành niên, tâm sự về những vướng mắc của bản thân mình trong cuộc sống hằng ngày, được tham gia vào các hoạt động tập thể sẽ làm cho các em biết cách sống thân thiện, cởi mở, biết bảo vệ sức khoẻ và biết bảo vệ bản thân trước những khúc mắc của cuộc sống.

                                                                  LHS    (trích đăng)